21-22 Haziran tarihlerinde düzenlenen 2024 Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) tercih süreci bugün başladı. Bu yıl YKS’ye girip puanı hesaplanan 2 milyon 310 bin 579 aday tercih yapmaya hak kazandı. Bu adaylar için en az sınava hazırlık kadar ciddi süreç isteyen bir dönem başlıyor. Tercihler 13 Ağustos’a kadar yapılabilecek.
Peki adayları bu yıl nasıl bir tercih dönemi bekliyor? Listeler nasıl hazırlanmalı?
Adayların her yıl benzer konularla ilgili kafalarında soru işaretleri var. İşte tercihle ilgili en çok merak edilen sorular ve yanıtları:
1– 2025 üniversite kontenjanları ne kadar?
Açıköğretim de dâhil olmak üzere üniversitelerdeki genel kontenjan 794 bin 540 oldu. Geçen yıl kontenjanlar 960 bin 249’di. Bu yıl kontenjanlarda 165 binden fazla bir azalma yaşandı. 4 yıllık lisans programlarının kontenjanı 377 bin 626 oldu. 2 yıllık önlisansların kontenjanları ise 416 bin 914 olarak belirlendi. Ancak bu sayılara 34 yaş üstü kadın, depremzedeler ve şehit yakınlarına ayrılan kontenjanlar dâhil değil.
2– Kontenjan azalması tercihleri nasıl etkiler? Nelere dikkat etmek gerekiyor?
Doğru bir tercih yapmak ve yerleşme şansını artırmak için adayların hedefledikleri programların kontenjanlarını iyi incelemesi gerekiyor. 2024 ve 2025 kontenjan karşılaştırması yapması gerek. Örneğin geçen yıl 50 olan bir programın kontenjanı bu yıl 40’a düşmüşse o programın başarı sıralaması yükselecek demektir.
ÖNCELİK İSTEK SIRASI OLMALI
3– Tercihlerde en önemli kriter ne olmalıdır?
Öncelikle ilgi ve yeteneklerinize göre bir liste hazırlamalısınız. Adaylar listelerini oluştururken hayallerindeki üniversite ve bölümleri tercih listesinin ilk sıralarına yazmalı, sonrasında sıralamalarına yakın olan; üstünde ve altındaki üniversite programlarını listelerine almalı.
4– Tercihler sıralamaya göre mi puana göre mi yapılmalı? Kaç tercihte bulunulacak?
YKS bir sıralama sınavıdır ve puan sıralama için bir araçtır. Adaylar, puana değil sıralamalarına göre tercihte bulunmalı. YKS tercihlerinde, geçen yılın sıralamaları en önemli faktördür. Daha detaylı incelemeler için YÖK ATLAS verilerine bakılmalı.
Adaylara bu yıl da 24 tercih hakkı tanındı. Tercihleri hem lisans hem de önlisans programlarından oluşturabilirsiniz.
5– Liste oluştururken hangi teknik detaylara dikkat edilmeli?
İlk 4 ya da 5 tercihe başarı sırasının üzerinde ve en çok istenilen bölümlere, orta sıralarda yani 5 ile 18’inci aralığa yerleşme olasılığı yüksek olan ve başarı sırasına yakın olan bölümlere, son sıralarda ise yerleşme olasılığının çok yüksek olduğu (19 ve 24’üncü tercihler) bölümlere yer vermek uygun olacaktır.
6– Tercih listemde son sıraya yazdığım bir bölümü benden daha düşük puanlı birisi ilk sıraya yazarsa kim daha avantajlıdır?
Puanı yüksek olan bir aday son tercihine daha önce yerleştirilir. Önemli olan puanın yüksek olmasıdır.
Bir adayın puanının diğerine göre yüksek olması sıralama olarak önde olması demektir.
ÖZEL KOŞULLARI İYİ OKUYUN
7– Farklı puan türlerinden tercih yapabilir miyim?
Evet. Adaylar her alandan istek sırasına göre tercih listesini oluşturabilirler. Eşit Ağırlıklı (EA), Sayısal (SAY) ve Sözel (SÖZ) ve Dil puanlarından, başarı sıralamalarına göre ayrı ayrı tercihler yapılabilir.
8– Kılavuzdaki tablolar ne anlama geliyor?
ÖSYM tarafından yayımlanan kılavuzda yükseköğretim programları iki tablo halinde veriliyor. Tablo-3 2 yıllık önlisans programlarını, Tablo-4 ise 4 yıllık programları gösteriyor. Öncelikle hangi tablodan tercih yapacağınızı belirlemeniz gerekiyor. Her programın karşısında ise özel koşullar bulunuyor ve bunları da dikkate almalısınız. Çünkü bazı programların aradığı yaş, kilo, sağlık raporu gibi koşulları karşılayamazsanız, programa yerleşmiş olsanız bile kayıt yaptıramazsınız.
9– Tercihlerimi ÖSYM’ye gönderdikten sonra değişiklik yapmak mümkün mü?
Tercih işlemi için belirtilen son gün-saate kadar, internet ortamında tercih listesinde değişiklik yapılabilir.
10– Hangi programlarda başarı sıralaması barajı uygulaması var?
Tıp, diş hekimliği, eczacılık, hukuk, mimarlık, mühendislik ve öğretmenlik programlarını tercih edebilmek için gerekli olan en düşük başarı sırası koşulu uygulaması sürüyor. Buna göre, bu yılki hukuk programlarına yerleştirme işlemlerinde EA en düşük 100 bininci, mühendislik programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 300 bininci, mimarlık programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 250 bininci, tıp programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 50 bininci, öğretmenlik programlarına yerleştirme işlemlerinde ilgili puan türünde en düşük 300 bininci, eczacılık programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 100 bininci.
HUKUK HEDEFLEYENLER DİKKAT
BU yıl üniversitelerindeki kontenjanlar yine sektör ihtiyaçlarına göre belirlendi. Bu nedenle bazı programlarda ciddi bir kontenjan düşüşü yaşandı. Örneğin hukukta geçen yıl 14 bin 801 olan kontenjan sayısı 10 bin 370’e indi. Bazı üniversitelerin hukuk fakültesi kontenjanları yarı yarıya azaldı. Örneğin İstanbul Üniversitesi’nde 500’den 250’ye; Ankara Üniversitesi’nde 500’den 200’e düştü. Akdeniz Üniversitesi’nde 200’den 100’e, Anadolu Üniversitesi’nde 300’den 200’e indi. Bu nedenle hukuk fakültelerini hedefleyen adayların tercih sıralamalarında temkinli olması gerekiyor.
