Bugün 17 Ağustos Marmara Depremi’nin yıldönümü. 17 bin 480 kişinin hayatını kaybettiği, 43 bin 953 vatandaşımızın yaralandığı depremde, yaklaşık olarak 77 bin konut ve işyeri yıkıldı. Enkaz altında kalanların ‘Sesimi duyan var mı?’ çığlıklarının yanıtsız kaldığı felakette, devlet yaraları sarmakta aciz kalırken depremzede vatandaşlar kaderine terk edildi. Aradan 26 yıl geçmesine rağmen o felaketin izleri hafızalardaki yerini koruyor.
200 BİN KİŞİ EVSİZ KALDI
Takvim yaprakları 17 Ağustos 1999’u gösterdiğinde Marmara Bölgesi 7.4 ile sarsıldı. 45 saniye süren Marmara Depremi, Kocaeli, Yalova, Sakarya, İstanbul ve Düzce’de yıkıma neden oldu. Meclis Araştırma Komisyonu’nun Temmuz 2010 tarihli raporuna göre, depremde 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı. Yaklaşık 200 bin kişinin evsiz kaldığı, 66 bin 441 konut ve 10 bin 901 işyerinin yıkıldığı depremden 16 milyona yakın kişi değişik düzeylerde etkilendi, 285 bin 211 konut ve 42 bin 902 işyerinde hasar tespit edildi.
İLK AÇIKLAMA 6 SAAT SONRA
Büyük bir felaketle sarsılan bölgeyle ilgili ilk resmi açıklama tam 6 saat sonra geldi. Dönemin başbakanı Bülent Ecevit, ‘uyandırılmaya kıyamadıkları’ gerekçesiyle vahim olaydan çok sonra haberdar edildi. Koordinasyonsuzluk ve olayın vahametinin tam olarak anlaşılamaması felaketin boyutunu daha da artırdı. İlk yardımlar bile 48 saat sonra ulaştırılmaya başlandı. Dönemin gazeteleri, büyük depremin üzerinden iki yıl geçtikten sonra bile yaraların sarılmadığına yönelik manşetler attı. Depremlerde hasar gören 39 bin enkazda arama, yaşam olduğu belirlenen 26 bin 32 binada ise arama kurtarma faaliyeti gerçekleştirildi. Bölgede; müdahale çalışmaları kapsamında 11 bin 488’i uluslararası, 35 bin 250’si arama kurtarma, 142 bini güvenlik personeli olmak üzere toplam 650 bin personel görev yaptı.
YÜREK SIZLATAN MANŞETLER ’26 YILDIR İÇİM KAVRULUYOR’
Sakarya’da 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nde eşi ve büyük kızıyla enkazdan çıkmayı başaran 71 yaşındaki İzzet Dönmez, 26 yıldır depremde yaşamını yitiren askerden gelen oğlu ile 10 yaşındaki kızının acısını yaşıyor. Adapazarı ilçesi Kuyudibi Mahallesi Savaş Caddesi’nde 5 katlı apartmanın birinci katında yaşayan Dönmez ailesi, 17 Ağustos’ta merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan 7.4 büyüklüğündeki Marmara Depremi’nde yıkılan apartmanın enkazında kaldı.
Depremde, Mersin’de askerliğini bitirerek 1 Ağustos’ta evine dönen 23 yaşındaki Mustafa Gültekin ile 10 yaşındaki Zehra Asena’yı kaybeden baba İzzet Dönmez, eşi ve büyük kızı ile yakınları ve çevredekilerin yardımıyla enkazdan saatler sonra çıkarıldı. Depremin travmasını anlatamadıklarını dile getiren Dönmez, “26 yıl içimi kavura kavura geçti. Eşim, ben ve kızım şeker hastasıyız, bunun sebebi 17 Ağustos depreminin yarattığı travma” ifadelerini kullandı.
’17 AĞUSTOS BİZİM İÇİN MİLATTI’
Türkiye’nin en yıkıcı afetlerinden biri olarak hafızalara kazınan 17 Ağustos depreminde en ağır hasarı alan Kocaeli’nde son 20 yılda 50 bin konut yapıldı. Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, “17 Ağustos bizim için bir milattı. O günden bugüne depremden ders çıkararak dirençli şehirleşme için çalışıyoruz. Bugüne kadar altyapı, üstyapı ve sosyal donatılarıyla birlikte 50 bine yakın yeni konut üretildi” dedi. Abbas ÇAKAR /
SABAH
