Ceviz mineral ve vitamin yönünden zengin içeriği sayesinde bağışıklık sistemini desteklerken, kalp ve damar sağlığına da katkı sağlamasıyla bilinir. Farklı iklim koşullarına dayanıklı olması sayesinde dünyanın pek çok yerinde yetiştirilebilen cevizin ülkemizde ve dünyada çok sayıda farklı türü mevcuttur. Sağlıklı beslenmek isteyen tüketiciler bu meyveyle ilgili ceviz çeşitleri ve türleri ile yabancı ve yerli kaç çeşit ceviz türü vardır sorularını sormaktadır.
Ceviz Çeşitleri
Ceviz Juglans cinsine ait olan ve yaprak döken ağaçlarda yetişen bir meyvedir. En yaygın olarak tüketilen türü “Juglans regia” yani İngiliz cevizi olarak bilinir. Bu ağaçlar genellikle derin, iyi drene olmuş topraklarda ve ılıman iklimlerde daha verimli yetişir. Cevizin en dikkat çekici özelliklerinden biri, içeriğindeki sağlıklı yağlar ve antioksidanlar sayesinde hem fiziksel hem zihinsel sağlığa destek sunmasıdır. Ceviz türleri kabuk yapısı, meyve büyüklüğü, yağ oranı, iklim dayanıklılığı gibi birçok farklı kritere göre sınıflandırılır. Dünya genelinde yüzlerce ceviz türü bulunsa da bunlar yerli ve yabancı çeşitler olarak iki temel grupta incelenebilir.
Yerli Ceviz Türleri
Şebin Cevizi
Türkiye’nin en verimli yerli ceviz türlerinden biri olan Şebin cevizi, ince kabuğu ve kolay kırılabilir yapısıyla öne çıkar. Verimli olması, iç oranının yüksekliği ve erken meyve vermesi sayesinde özellikle Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde tercih edilmektedir.
Bilecik Cevizi
Marmara Bölgesi kökenli bu tür, geç donlara dayanıklı olması ile bilinir. Bilecik cevizi kalın kabuklu olmasına rağmen iç verimi oldukça yüksektir. Orta irilikteki meyveleri ile sofralık ve sanayi tipi kullanım için uygundur.
Yalova Cevizleri (Yalova-1, Yalova-3)
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından geliştirilen Yalova-1 ve Yalova-3 türü cevizler hem verim hem dayanıklılık bakımından diğer ceviz türlerinden ayrılırlar. Yalova-1 cevizi özellikle sofralık kullanıma uygundur. Yalova-3 cevizi ise daha büyük meyveleri ile dikkat çeker.
Yabancı Ceviz Türleri
Chandler Cevizi
ABD menşeli olan Chandler cevizi dünyanın en çok yetiştirilen yabancı ceviz türlerinden biridir. İnce kabuklu, yüksek iç randımanlı ve geç çiçeklenen bir tür olan bu ceviz Abd’de Kaliforniya başta olmak üzere farklı şehirlerde yetiştirilirken Türkiye’de de Ege ve Marmara bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilmeye başlanmıştır.
Franquette Cevizi
Fransa kökenli Franquette cevizi donlara karşı oldukça dayanıklıdır. Geç uyanması sayesinde ilkbahar geç donlarından etkilenmeyen bu ceviz türü orta irilikte meyve verir ve kabuğu incedir.
Fernor Cevizi
Fransız kökenli bir diğer ceviz türü olan Fernor cevizi yüksek rakımlı bölgelerde yetiştirilmeye uygundur. Chandler’a göre daha dayanıklı olan bu ceviz türü verimli yapısı ve kaliteli içi sayesinde ticari üretimde tercih edilmektedir.
Nadir ve Özel Ceviz Türleri
Pedro Cevizi
Küçük yapılı ağaçlarda yetişebilen Pedro türü ceviz özellikle hobi bahçeciliği yapanlar için uygundur. Ağaç boyu kısa olduğu için budama gereksinimi az olan bu cevizlerin kabuk yapısı incedir ve erken meyve verir.
Serr Cevizi
Amerikan menşeli bu tür cevizler geniş yapraklı ve verimli bir ağaç yapısına sahiptir. Erken yaşta meyveye yatması ve iri meyve vermesi ile bilinir. Ancak Serr cevizleri donlara karşı hassastır.
Kaman-1 Cevizi
Kaman-1 cevizi Kırşehir’in Kaman ilçesinde ıslah edilen yerli bir ceviz türüdür. Hem verim hem kalite açısından Türkiye’nin en değerli yerli ceviz türleri arasında yer alan Kaman-1 cevizinin kabuk kalınlığı ve iç doluluk oranı dengelidir. Bu ceviz çeşidi nadir bulunur ve yerli üretimde ön plana çıkar.
