ACIYI DOĞRU YÖNETMEK GEREK
İnsanın karakteri kriz anlarında belli olur. Bazı insanlar zorlukta daha da kenetlenir. Bazısı tam tersi, uzaklaşır. Kimisi kontrolü kaybetmemek için daha çok sahiplenir; kimisi hiçbir şey yapamamanın acısıyla kabuğuna çekilir. Psikolojide buna stres yanıtı farkı deriz. Kimi “savaş” moduna girer, kimi “kaçış” moduna. Fakat çoğu ilişkide bu fark anlaşılmadığı için büyük yanlış anlaşılmalar olur. Örneğin biri kazadan sonra sürekli çalışmaya, üretmeye yönelir çünkü zihnini dağıtmak ister. Diğeri “beni artık önemsemiyor” sanır. Ya da biri hastalıkta duygusal olarak çöker, öteki onun güçlü kalması gerektiğini düşünür ama o an aslında sadece “yanımda ol” demek ister. Yani, aynı olay iki farklı insanda iki farklı anlam yaratır. İlişki, işte bu farkları görebilenlerin ellerinde büyür. Birlikte acı çekebilmek, bir bağ türüdürİlişkideki en güçlü bağlardan biri, ortak acıdır. Ama bu acının doğru yönetilmesi gerekir. Ortak acı, iki insanın aynı şeye üzülüp, birbirini suçlamadan yas tutabilmesidir. Yanlış yönetilirse, “sen bana destek olmadın”, “ben bu kadar acı çekerken sen nasıldın?” gibi suçlamalara döner. Oysa kriz anlarında birbirinin yasını tutabilmek, “ben de korktum, ama buradayım” diyebilmek… İlişkinin yeniden doğduğu andır. Aşk, bazen sadece sarılmak değildir. Bazen sessizce çorba yapmak, bazen hastane koridorunda beklemek, bazen de susarak elini tutmaktır.
ZORLUK ANLARINDA İLİŞKİDE GÖRÜLEN BEŞ EVRE
ŞOK VE İNKAR “Bu bizim başımıza nasıl geldi?” İlk tepki çoğu zaman donmadır. Bu dönemde duygular bastırılır, ilişki otomatik pilottadır.
ÖFKE “Ben bu kadar emek verdim, neden böyle oldu?” Taraflar birbirine öfkelenebilir, çünkü acı kontrol edilemeyen bir histir.
SUÇLAMA VE GERİ ÇEKİLME “Sen olmasaydın böyle olmazdı.” İletişim azalır. Biri duygusal olarak kapanır, diğeri daha çok temas ister.
KABULLENME “Artık bu bizim hayatımızın bir parçası.” Bu evre, yeniden yapılanma dönemidir. Partnerler gerçeklerle yüzleşir.
YENİDEN BAĞ KURMA “Biz değiştik ama hala birlikteyiz.” İlişki artık eski hâline dönmez ama daha olgun bir hal alır.
PSİKOLOJİK OLARAK NE YAPILABİLİR?
1 KRİZ ANINDA “BİZ”İ KORU
“Ben ne hissediyorum?” kadar, “Biz ne yaşıyoruz?” sorusunu da sormak gerekir.
2 SUÇLAMADAN PAYLAŞ
“Sen niye böylesin?” yerine “Ben şu an kendimi yalnız hissediyorum.” de…
3 PROFESYONEL DESTEK AL
Travma sonrası ilişkilerde çift terapisi, yeniden güven ve temas kurmak için çok etkilidir.
4 ÜÇÜK RİTÜELLER OLUŞTUR
Her gün birlikte kahve içmek, yürümek, günün bir anında sarılmak. Beyin, bu küçük tekrarlarla yeniden güven duygusunu inşa eder.
5 KAYIP DUYGUSUNA İZİN VER
Çünkü kayıplar sadece fiziksel değil, duygusaldır da. “Eski halimizin yasını tutmak”, yeni halimizi kabullenmenin kapısını açar.
ÇİFTLER BU SINAVLARI NEDEN ATLATAMAZ?
Her ilişki kurtulmak zorunda değildir. Bazı çiftler, zorlukla birlikte birbirinin gerçek doğasını görür.İdealize ettikleri kişiyle değil, karşısındaki çıplak insanla tanışırlar. Kimi zaman sevgi yeterli olmaz. Çünkü sevgi kadar önemli bir şey vardır: Duygusal dayanıklılık uyumu. Birinin travma eşiği düşükse, diğeri duygusal olarak çok güçlü olabilir. Bu fark, başta dengeyi sağlarken uzun vadede tükenme yaratabilir. Bu noktada yapılabilecek en doğru şey, “bu hikayede birbirimize iyi gelen hallimiz bitti mi?” sorusunu dürüstçe sormaktır.Eğer biri sürekli kurtarıcı, diğeri sürekli kurtarılan oluyorsa ilişki eşitlik dengesini kaybeder. Ve bir süre sonra sevgi değil, yorgunluk kalır.
UNUTMAYIN
Gerçek hayat, gerçek ilişki ister. Hiçbir ilişki film gibi mükemmel değildir. İlişkiler, yaralarla, izlerle, bazen sessizlikle, bazen de yeniden doğuşlarla doludur. Ama en gerçek aşk, o yaraların içinden çıkabilen aşktır. Çünkü aşk sadece “iyi gün dostu” değildir. Aşk, zor günde de elini tutabilmektir. Aşk, “seninle kalıyorum çünkü kolay değil, ama değer” diyebilmektir. İlişki bir dayanıklılık ortaklığıdırBir ilişkiyi sürdürmek, sürekli mutluluk aramak değildir. Bazen sadece dayanışmadır. Bazen birlikte susmaktır. Bazen her şey dağıldığında “ben buradayım” diyebilmektir. Unutmayın; hiçbir fırtına sonsuza dek sürmez. Ama fırtına bittiğinde hala el eleyseniz, o ilişki artık bir masal değil, bir gerçekliktir. Ve gerçek hayat, ancak gerçek sevgilerle taşınabilir.
