Türkçede yer alan çok sayıda yabancı kökenli kelime, dilin ifade gücünü artırmakla birlikte yazım yanlışlarına da zemin hazırlamaktadır. Bu sorun, özellikle Latin alfabesinden dilimize geçen ve halk arasında farklı telaffuz edilen sözcüklerde sıkça görülmektedir. Yabancı kelimelerin yazımı kuralının bilinmemesi de hatalara neden olmaktadır. “Alzheimer nasıl yazılır” ve “TDK’ye göre doğru yazılışı alzheimer mı, alzaymır mı” soruları da bu bağlamda sıkça gündeme gelmektedir.
Alzheimer Nasıl Yazılır?
Türk Dil Kurumu Türkçede kullanılan yabancı kökenli kelimelerin yazımı konusunda bazı kurallar belirlemiştir. Genel kural olarak yabancı sözcüklerin yazımında özgün biçimi esas alınır. Bu nedenle halk arasında sözcük telaffuz edilirken ses değişimleri olsa da yazımda asıl köken dikkate alınır.
Alzheimer sözcüğü de Almanca kökenli bir özel isimden türetilmiştir. “Alzheimer” merkezi sinir sistemini etkileyen ilerleyici bir beyin hastalığıdır. Genellikle ileri yaşlarda görülen bu rahatsızlık, unutkanlık, zihinsel işlevlerde bozulma ve davranış değişiklikleriyle kendini gösterir. Tıp literatüründe bu hastalık ilk olarak Alman nörolog Alois Alzheimer tarafından tanımlandığı için, onun soyadıyla anılmıştır. Bu sözcük aslında yabancı sözcüklerin yazımı ile ilgili Türk Dil Kurumunun belirlediği kurala göre “alzaymır” şeklinde yazılmalıdır. Ama özel bir isimden geldiği ve özel bir hastalığa adını verdiği için genellikle orijinal haliyle yazılmaktadır. Ama kelimenin kurala uygun yazımı “alzaymır” olmalıdır.
Yukarıdaki bilgiler ışığında “”alzaymır” kelimesinin doğru ve yanlış yazımları aşağıda cümle içinde kullanılmıştır.
Yanlış yazım: Bu semptomlar alzheimer hastalığının belirtileri olabilir.
Doğru yazım: Bu semptomlar alzaymır hastalığının belirtileri olabilir.
TDK’ye Göre Doğru Yazılışı Alzheimer Mı, Alzaymır Mı?
Tıp ve nöroloji alanlarında kullanılan ve nörolojik bir hastalığın adı olan “alzheimer” kelimesi Almanca kökenli bir özel addır ve Türkçeye bu biçimiyle geçmiştir. Ancak telaffuzunun zor ve alışılmadık olması nedeniyle halk arasında “alzaymır” şeklinde kullanılmaktadır. Bu da Türk Dil Kurumunun dilimizi geliştirme ve herkes tarafından kolaylıkla anlaşılıp konuşulabilmesini sağlama çabalarına uygundur. Yani tür telaffuzlara bağlı olarak yazım hataları da yaygınlaşmaktadır.
Yanlış Yazım Örnekleri
–Alzheimer: Bu biçim, sözcüğün orijinal yazımına uygundur ancak TDK’ye göre yanlıştır.
–Alzaimer: İngilizce telaffuza yakın bir biçimi olmasına rağmen Türkçe yazım kurallarına göre yanlış yazılmıştır.
– Alzhaymır: Kelimenin telaffuz karışıklığından kaynaklanan yanlış formudur.
Kelimenin yanlış ve doğru yazımlarının kullanıldığı örnek cümleler aşağıdaki gibidir;
Yanlış yazım: Alzheimer hastalığının erken teşhisi tedavi sürecini olumlu etkiler.
Doğru yazım: Alzaymır hastalığı çok hızlı ilerliyor.
Yanlış yazım: Anneannem alzaimer tanısı aldıktan sonra düzenli kontrole gitmeye başladı.
Doktor alzaymır başlangıcı olan hastasına önlem almak için ilaç yazdı.
