İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, katıldığı bir televizyon kanalında gündeme ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Bakan Yerlikaya’nın açıklamalarından satır başları şöyle:
4 Haziran 2023’te İçişleri Bakanı olarak göreve başladım. Hemen hemen iki yıl oldu. Biz tabii Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde 23 yıldan beri ülkenin kalkınması, refahı için her alanda ama her alanda çalışılıyor, gayret gösteriyoruz. Ve bir yüzyıl tamamlandı ve ikinci yüzyıla girildiği zaman Sayın Cumhurbaşkanımız milletimize ve tüm dünyaya “Bu yüzyıl Türkiye yüzyılı olacak” dedi. “Huzurun yüzyılı olacaktır” sözü de o Türkiye yüzyılının 16 başlığından birisi. Huzurun yüzyılı.
CEZALAR ARTIYOR UYGULAMALAR DEĞİŞİYOR
Dolayısıyla, biz şehirlerimizde ve kırsalımızda terörle mücadele, organize suç örgütleriyle mücadele, uyuşturucuyla mücadele, düzensiz göçle mücadele, asayişle ilgili kişi ve mal varlığına karşı suçlarla mücadele ediyoruz. Ama bir alan var ki, trafikle ilgili, evet trafiğin düzen ve güven içerisinde olmasıyla ilgili üzerimizde çok büyük bir görev var.
Kaza yerinde can kaybı, bir de otuz gün süresi içerisinde, hastanede tedavi sürecinde eğer can kaybı oluyorsa, onun ikisinin toplamı kaza can kaybı olarak geçiyor kayıtlara. Dünya Sağlık Örgütü’nün dünyada her ülke bu şekilde bunu, can kayıplarını düzenlesin diye bir tavsiyesi var. 2015’ten itibaren Türkiye’de bunlar, birazdan arz edeceğiz sevgili vatandaşlarımıza, 2015’in ilk günden itibaren rakamların hepsi buna göre dizayn edilmiş vaziyette. Ama şöyle söyleyelim mi, 2002’nin sonunda, yani biz iktidara geldikten iki ay sonra, bir günde ölüm sayısı 24,85.
2021-2022’de oldukça güzel düşüşler vardı. Fakat sonra bir anda bu tekrar yukarıya doğru çıkmaya başladı. Bizim de bir sözümüz var. Sayın Cumhurbaşkanımızın milletin evi Külliye’de vatandaşlarımıza bir sözü var. 2021’in Şubat ayında Sayın Cumhurbaşkanımız bir genelge yayınladı. Güvenli Trafik Güvenli Türkiye mottosuyla 2020’nin Kasım ayında dediler ki bizim 10 yılda 2030’a kadar dünyada trafikten sebep can kayıplarını %50 düşürmemiz lazım. 2050’de de bunu sıfırlamamız lazım. Bununla ilgili bakanlar zirvesi yapıldı.
1 yılda denetimi yüzde 50 artırdık. Ceza sayısını yüzde 44 artırdık, 10 milyon ceza yazdık. 10 milyon işlem yapmamıza rağmen 197 kişiyi kurtarabildik. Trafikte araç sayımızı yüzde 48 artırdık. Ekip sayısını yüzde 36 artırdık. Radar sayısını 2023’ten bu yana yüzde 17,5 artırdık.
O veriler baz alınarak İçişleri Bakanlığı da bir çalışma hazırladı. Sayın Cumhurbaşkanımız da dedi ki 2021’in Şubat ayında 2030’a kadar trafikte ölümleri yarı yarıya indireceğiz ve 2050’de bu işi sıfırlayacağız. Bunlar için bir eylem planı yapıldı. Koordinasyon görevini de İçişleri Bakanlığı’na verdi. Ben de bu yılın ilk aylarında kabinemizde Sayın Cumhurbaşkanımız ve kabine arkadaşlarımıza 5. yılın başında geldiğimiz noktanın sunumunu yaptım.
Trafikte güvenlik ve düzenle ilgili olmazsa olmaz bir altyapıya ihtiyacımız var yani yollara. 23 yıllık dönemimizde yolların ulaştığı durum bu. Bakın, bölünmüş yol, 2002’de 6101, %387 artmış, 29730. Otoyol, 2002’de 1714’den 3796 olmuş, %120 artmış. Yani en nitelikli olan kaplamalı yolun toplamında 31 bin 727’ye %269 artmış. Köprü, viyadük, 311’den 796’ya, tünel 50’den 789.
DENETİMLER CAYDIRICI OLMALI
Tüm dünya diyor ki denetimi öyle bir yap ki denetim caydırıcı olsun. Buradaki tılsım caydırıcılık. Trafik kanunumuz bizim 1983 model yapılmış. Zaman zaman güncellenmiş. Biz mesela bir güncellenen bir örnek göstereceğiz ve caydırıcılık nasıl böyle arttığını göstereceğiz. Şimdi denetimi gördük değil mi? Gördük. 41 noktada artmış. Bir de bu yüz yüze denetim. Yani araç durduruluyor.
1 yılda denetimi yüzde 50 artırdım. Ceza sayısını yüzde 44 artırdık, 10 milyon ceza yazdık. 10 milyon işlem yapmamıza rağmen 197 kişiyi kurtarabildik. Trafikte araç sayımızı yüzde 48 artırdık. Ekip sayısını yüzde 36 artırdık. Radar sayısını 2023’ten bu yana yüzde 17,5 artırdık.
Trafik denetiminde bulunan emniyet ve jandarmamızı yaka kamerası 42 bine çıkarıldı. Kameraları ASELSAN yapıyor. Biz istediğimiz zaman GAMER’den arkadaşımızın yaka kamerasına bağlanabiliyoruz.
YASA DIŞI ÇAKAR KULLANIMI
Yasa dışı çakarla ilgili toplumumuzda çok büyük bir nefret oluşmuştu. 1 maddelik bir değişiklik yaptık. Ceza 138 bin lira oldu. Ehliyeti 30 gün geri alınıyor, aracı da 30 gün trafikten men ediliyor. 1 yılda 100 bin araç denetlenmiş, 6 bin cezai işlem yapılmış. Valiler toplantısında kamu ya da özel araçta kanunsuz çakar kullanılıyorsa kendilerine güvenmesinler dedim. Ben valilerime talimat verdim.
EN FAZLA ÖLÜM HIZ İHLALİNDEN
En fazla ölüme neden olanlardan ilki hız ihlali. Ardından şerit izleme, geçiş önceliği, arkadan çarpma ve kırmızı ışık ihlali. Bu 5 cezayı masaya yatırdık. 2024’te ölümlü kazalardaki hız ihlalinin toplam kural hataları içindeki oranı yüzde 47,2. 2024’te hız kazalarında her gün 10 kişi öldü. TÜİK verilerine göre; kazaların yüzde 79’u yerleşim yeri, yüzde 21’i yerleşim yeri dışında meydana geliyor.
RADARLAR HER YERE KONULACAK
Mobil radar cihazı Radarsan tarafından üretildi. Yapay zeka destekli bir cihaz. Radarlar her tarafa konulacak. Bunu hastane önüne, okul önüne koyacağız. En fazla kazanın olduğu yerlere konacak. Vatandaşlarımıza tuzak kurmuyoruz. Aplikasyonla nerede radar olacağını vatandaşlar görecek. Nokta atışı yerini söylemeyeceğiz. Amacımız ceza yazmak değil ‘dikkat et buradayız’ demek. Cihaz gece gündüz aynı kalitede çekebiliyor. Sadece hız değil, kemer kontrolü de yapabilecek. Ceza dakikalar içinde e-Devlet’e düşecek.
Canımızın yandığı yerlere bunu kuracağız. 5. hız ihlali cezasında psiko-teknik değerlendirme yapılacak ve psikiyatri muayenesi olacak. Yerleşim yeri dışında 90’la gitmeniz gereken yerde 140’la giderseniz ehliyetiniz alınacak. Dünya Sağlık Örgütü diyor ki ‘Trafik ölümleri önlenebilir halk sağılığı konusudur’.
