SESSİZ KAHRAMANLARIMIZ
“Bağırsaklarımızda yaşayan bu küçük canlılar, aslında sessiz kahramanlardır ve bağışıklık sistemimizi yönetirler. Ama onların dengesi bozulduğunda, vücutta durdurulamaz bir yangın başlatabilirler. Araştırmalar, OSB’li bireylerin kanında iltihap belirteçlerinin tehlikeli düzeylere ulaştığını göstermektedir; bu da iltihabın OSB belirtilerini tetikleyebileceğini düşündürmektedir.
Bağırsaklarımızdaki bu bakteriler, kısa zincirli yağ asitleri (SCFA’lar) adı verilen, vücudumuz için hayati önem taşıyan maddeler üretirler. Fakat bu maddelerdeki küçük değişimler bile büyük sonuçlar doğurabilir. Özellikle propiyonik asit adlı bir maddenin fazlalığı, hayvanlarda OSB benzeri davranışlara yol açmıştır. Bu durum, bağırsaklarımızdaki küçük bir sorunun bile beynimizin çalışma şeklini dramatik biçimde değiştirebileceğini gösteriyor.
Üstelik bu küçük bakteriler, beynimizin çalışma şeklini belirleyen serotonin ve GABA gibi kritik kimyasallar üretirler. Bu kimyasallardaki dengesizlik, OSB’li bireylerde ruh hali ve davranışlarda dramatik değişikliklere neden olabilir.”
BEYİN GELİŞİMİNİ ETKİLİYOR
“OSB’li bireylerde, kabızlık, ishal ve mide ağrısı gibi rahatsız edici mide-bağırsak sorunları, normalden çok daha fazla görülür. Bu belirtiler basit bir rahatsızlıktan çok daha derin bir sorunun habercisi olabilir: bağırsaklarımızdaki bakterilerin hassas dengesi bozulmuş durumda. Bilimsel çalışmalar, OSB’li çocukların bağırsaklarında bazı bakterilerin arttığını, bazılarının ise endişe verici şekilde azaldığını göstermektedir. Bu dengesizlik, yani “disbiyoz,” vücudu sürekli bir savaşa sürükleyerek iltihaplanmalara neden olabilir ve belki de beynin gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir.”
PROBİYOTİKLERİN ROLÜ BÜYÜK
“Bu çarpıcı bulgular, bilim insanlarını probiyotik ve prebiyotik gibi tedavilere yönlendirmiştir. Probiyotikler dost bakteriler olarak, prebiyotikler ise onların en büyük destekçileri olarak bağırsakları tekrar dengeye getirmeyi hedefler. Araştırmalar umut verici sonuçlar göstermiştir, ancak bu umutların gerçeğe dönüşmesi için daha çok yol var.
Ağzımızdaki bakteriler bile bu büyük gizeme dahil olabilir. OSB’li bireylerin ağızlarında Streptococcus ve Haemophilus gibi zararlı bakteriler artarken, faydalı olanlar dramatik bir şekilde azalıyor. Bu bakteriler ağızdan vücuda yayılarak, beyne ulaşan yolları dahi etkileyebilir.
Ağızdaki bu bakteriler, vücuda yayılan tehlikeli iltihaplanmalara yol açabilir, beyni etkileyen kimyasallar salgılayabilir veya vücudun farklı bölgelerine doğru sessizce ilerleyebilirler. OSB’li bireylerin sık karşılaştığı duyusal zorluklar nedeniyle yetersiz ağız bakımı ve yüksek şekerli diyetler, bu riskleri daha da büyütür. İyi bir ağız hijyeni, ağıza yönelik probiyotikler ve beslenme alışkanlıklarındaki dramatik değişimler, OSB belirtilerini yönetmekte kritik rol oynayabilir.
Sonuç olarak, otizm ve bağırsak-ağız bakterileri arasındaki bu çarpıcı bağlantı, OSB’nin sırlarını çözmek ve bu durumla yaşayan insanların hayatlarını değiştirecek tedaviler bulmak için kritik öneme sahiptir. Gelecekte yapılacak keşifler, bu bilinmezliği aydınlatmak ve OSB’li bireylerin yaşam kalitesini yükseltmek için yeni kapılar açacaktır.”
