13 yıllık savaş sona erdi. Bundan sonraki dönemde Suriye‘de nasıl bir yönetim olacak? Bunu önümüzdeki günlerde daha net bir şekilde görme şansımız olacak. Benim için bu savaştan ömrümce zihnimden çıkmayacak iki tablo var. Biri bugün daha net gördüğümüz o zulümhanelerden kaçanların başta Türkiye olmak üzere doğduğu topraklardan uzakta “vatan” arayışı… Bir diğeri de Batı’nın nasıl bir ikiyüzlülükle niteliğine ve eğitimine göre mülteci seçip Aylan bebek gibi çocuk, kadın demeden pek çok insana başta Ege Denizi olmak üzere pek çok yeri mezar haline getirmeleri.
Türkiye büyük bir misafirperverlikle, büyük bir iyi niyetle kapılarını açtı ve Suriye’den, Esad rejiminden kaçanlar için sığınılacak liman oldu. Bu açıdan hem sosyolojik hem siyasi hem ekonomik olarak Suriye savaşından belki de en çok etkilenen Türkiye oldu. Şimdi ne olacak? Dönüş zamanı…
Peki, bu süreç Türkiye ekonomisini nasıl etkileyecek?
Suriye’nin yeniden yapılanması için de bundan sonraki dönemde en çok görev Türkiye’ye düşecek. Burada Suriye’den varlığını alıp getirebilmiş ve Türkiye’de de iş kurmuş, konut almış hatta Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı da almış Suriyeliler var. İş kurmuş olanların tamamen Türkiye’yi bırakıp gideceklerini zannetmiyorum ama mutlaka kendi vatanlarında da yatırım fırsatı kollayacaklardır.
Bir de her şeyini bırakıp kaçmak zorunda kalmış olanlar var. Hemen hemen bütün sektörlerde çalışan Suriyeliler var. Ve maalesef bazı sektörlerde de kayıt dışı bir şekilde daha ucuza çalıştırıldıklarını da biliyoruz. Şimdi bu sektörlerde bir hareketlilik mutlaka olacaktır Suriyelilerin geri dönüşüyle birlikte. Böyle bakıldığı zaman özellikle sınır illerinde, Gaziantep başta olmak üzere, Ankara‘da, İstanbul‘da pek çok yerde yaklaşık 5 milyon Suriyeli nüfusu da olduğu için konutta, hizmet sektöründe pek çok alanda etkilerini görebiliriz. 5 milyon kişinin geri dönüşü demek ciddi bir konut arzını da sağlar, hatta fiyatlarda düşüşe de neden olabilir. Hizmet ve diğer sektörlerde çalışmalarının dışında tüketim açısından etkileri olacaktır. Yani pek çok sektörü etkileyecek bir tablodan bahsediyoruz.
Aynı zamanda Türkiye için orada yeniden yapılandırma ve bu vatandaşların orada çalışması noktasında önemli bir açılım olacak.
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanvekili Başar Arıoğlu ile konuştum. Arıoğlu, “Türk müteahhitleri olarak çok kuvvetli bir altyapımız var, deneyimimiz ve iş gücümüz var. Dolayısıyla böyle bir yapılaşma faaliyeti olduğu zaman ilk akla gelen güçlerden birisi bölgede Türk müteahhitleri oluyor. Türkiye dört bir tarafında savaşlarla, sıkıntılarla sarılmış bir ülke. Ve bütün bu süreçler içerisinde Türkiye barışı tavsiye eden söylemleriyle sağlam durdu. Ve bu yıkımların hiçbirisine de katılmadı. Dolayısıyla Türk müteahhitleri deyince her bölgede, Suriye’de de bir dostane yaklaşım, bir hüsnü kabul söz konusu. Bu Türk müteahhitleri için bir avantaj olacak ilerleyen süreçlerde. Fakat Suriye’de gelişmeler daha çok yeni. Ülkede nasıl bir düzen kurulacak? Bunların hepsi ortaya çıkacak. Fakat bizim bildiğimiz ülkede barış, stabilite ve düzen oluşursa refahın da oluşacağı ve bu refahla beraber de yapılanmanın tekrar başlayacağı. Bu yapılanma içerisinde de Türk müteahhitlerine önemli görevler düşeceği aşikâr. Biz her coğrafyada görev alırız” dedi.
Türk müteahhitler bugüne kadar bu konuda çok başarılı işler yaptılar. Özellikle bu saatten sonra Batılı şirketler de oraya gelmeye çalışacaklardır. Zaten geri dönen Suriyeliler mutlaka orada çok ciddi bir şekilde bu işin içinde de yer alacaklardır. Ama tablo ortada…
