Herkese merhaba. İdilika’nın Mutfağı’nda bugün, hemen hemen hepimizin evlerimizde mayaladığı yoğurtlara farklı bir bakış açısı getirmeyi hedefliyorum. ‘Evde mayalanan yoğurtlardan neler yapılabilir?’ diye düşündüm. Mayaladığım yoğurtlar, bence çok leziz oldu ve birini bal ile diğerini pudra şekeri ile yerim diyerek hayallere kapıldım. Ezdiğim meyvelerle karıştırıp meyveli yoğurt olarak tüketmemin yanında geri kalanları, bez bir torbadan suyunu süzdürüp süzme yoğurt olarak değerlendirdim. Her şeyin sağlıklısına ve doğalına yöneldiğimiz bugünlerde evde yoğurt yapmanın ne kadar basit olduğunu göstermek istedim.
SÜT NASIL YOĞURT OLDU?
Yoğurdun nasıl yapıldığını en azından ne ile yapıldığını hepimiz biliyoruz. İnsanlar sütü nasıl yoğurt haline getirdiler? Tavuk mu yumurtadan, yumurta mı tavuktan çıkıyor paradoksu gibi bir bilinmez denklemin içine soktum kendimi. Sahi ilk yoğurtsuz yoğurt nasıl mayalandı? Bir rivayete göre sütün yoğurt olarak mayalanması Hz. İbrahim’e melekler tarafından öğretilmiş ve bu bir sır olarak babadan oğula geçmiş.
YOĞURDUN HİKAYESİ
Tarihsel anlamda 6 bin yıldır, yoğurt üretilip tüketildiği tahmin ediliyor. Yoğurt adı Türkçe’dir ve neredeyse tüm dillerde adı aynıdır. Bu sebeple milli yiyeceklerimizden biri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Yoğurt kelimesinin ilk olarak Kaşgarlı Mahmut tarafından ‘Divanı Lügat’üt Türk’te kullanıldığını tespit edilmiş. Osmanlı İmparatorluğu döneminde de yoğurt oldukça değerliymiş ve saray mutfağının vazgeçilmez besin kaynağı imiş. Hatta Kanuni Sultan Süleyman, Fransa kralının hastalandığı bir dönemde yoğurdu kendisine ilaç olarak göndermiş. Bakterileri öldürücü özelliği nedeniyle yoğurt, Fransa kralını hemen ayağa kaldırmış. Buradan yola çıkarak, Amerika’nın bile daha sonraki yıllarda tanıştığı yoğurt; ilaç olarak tüketilme özelliğini korumuş ve 1900’lerin başında eczanelerde pastörize olarak satılmış.
EKŞİMİŞ OLANLARI DEĞERLENDİRİN
EKŞİMİŞ yoğurtları, ev yapımı olsun olmasın içine biraz su takviyesi ile tencereye alıp tuz ekliyoruz. Kaynatmaya başlıyoruz. Kaynadıktan sonra kesilen yoğurdun üzerinde pütür pütür parçalar oluşmaya başlayacak. Tam bu sırada altını kapatıp tel bir süzgeç ya da tülbentle süzüyoruz. İşte size şahane bir ev yapımı çökelek. ‘Kalan yoğurt suyunu ne yapacağız?’ diye soracak olursanız, onu da poğaça hamurunda kullanıyoruz. Daha besleyici ne olabilir ki?
FAYDASI SAYMAKLA BİTMEZ
YOĞURT; saf olarak tüketilmesinin yanında, dünyada yaygın olarak kullanım şekli meyveli yoğurt formundadır. Ancak hangi formda tüketiliyor olursa olsun faydaları saymakla bitmeyecek derecede çoktur. Bakterileri, bağırsaktaki mikropları öldürür. Karaciğere, cilt hastalıklarına, damar sertliğine iyi gelir. Uyku vericidir. Sinir hastalıklarında, kandaki kolesterol seviyesini düşürmede etkilidir. Büyümeyi ve gelişmeyi hızlandırır. Bugünlük İdilika’nın Mutfağı’ndan bu kadar. İdilikaninmutfagi@ sabah.com.tr adresime göndereceğiniz yoğurt fotoğraflarınızı görmeyi ve deneyimlerinizi okumayı merakla bekliyorum… Şimdiden hepinize kolay gelsin. Sevgi ve selamlarımla…
YOĞURT FIRINDA MAYALANIR MI?
FIRINI 50 derecede 10-15 dakika çalıştırıp kapattığımızda, mayaladığımız yoğurtları da üzerlerini kapatmadan fırının içine yerleştirirsek, 4-4.5 saat beklemenin sonunda şahane kıvamlı bir yoğurt elde edebiliriz. Fazla sallamadan hemen buzdolabına koyup soğutursak, yedi saatin sonunda kapaklarını kapatıp istediğimiz zaman kullanabiliriz. Bu usulde oda sıcaklığında mayalarken olduğu gibi her tarafını kapatıp battaniyeler ile sarıp sarmalamaya gerek yok.
EV YAPIMI YOĞURT
MALZEMELER
1 lt. organik inek sütü
1 yemek kaşığı ev yapımı yoğurt veya 1 yemek kaşığı hazır yoğurt
PÜF NOKTALARI
Yağlı süt her zaman daha iyi sonuç verir, yoğurdunuzun kıvamı daha koyu olur.
Paket sütlerle mayalanan yoğurtlar her zaman tutmayabilir, günlük ve açık süt ile mayalanan yoğurt diğerine nazaran hem daha lezzetli, hem de kıvamı daha yoğun oluyor.
Yazın yoğurt mayalıyorsanız, üzerini az örtmek lazım ki yoğurdunuz sulanmasın ve ekşimesin.
Mayalama işlemi esnasında, mayanın içine katılacak şeker mayalandırmayı hızlandırır, eklenecek tuz ise ekşimeyi geciktirir.
YAPILIŞI: Öncelikle sütü maksimum 10 dakika kaynatıyoruz. Kaynattığımız sütün ılınmasını bekliyoruz ve serçe parmağımızla ısıyı kontrol ediyoruz. Buradaki kriterimiz parmağımızın yanmaması ancak sıcak bir ısı hissedilmesi. Sütün ısısı istediğimiz noktaya geldiğinde bir yemek kaşığı yoğurdun içine ılık sütten biraz döküp karıştırıyoruz. Daha sonra sütlü yoğurtlu karışımı ılık sütün içine ilave ediyoruz ve karıştırıyoruz. Üzerini iyice kapatıp kalın bir örtü havlu ya da battaniye ile etrafını sarıyoruz.
NOT: Sütü mayalarken eğer elimizde başka bir yoğurt yok ise bir yemek kaşığı tereyağı ile de mayalayabiliriz.
