Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’nin “Tayvan’a yönelik muhtemel bir Çin saldırısının Japonya’nın askeri müdahalesine zemin hazırlayabileceğini” ima etmesi Tokyo-Pekin arasında diplomatik gerginliğe neden olurken, Çin’den dikkat çeken bir hamle geldi. Japonya basınının hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberlere göre; Çin hükümeti, Japonya’dan yapılan deniz ürünleri ithalatını askıya almaya karar verdi. Kararın resmi kanallar aracılığıyla Tokyo yönetimine iletildiği aktarıldı.
YASAK YENİDEN BAŞLAYACAK
Gelişme, Çin’in Fukushima Daiichi Nükleer Santrali’ndeki arıtılmış atık suyun denize boşaltılmasının ardından Ağustos 2023’te Japonya’dan gelen deniz ürünlerine uyguladığı ithalat yasağına dönüş olarak yorumlandı. İki ülke, Haziran ayında söz konusu yasağın gevşetilmesi konusunda mutabakata varmış ve Japonya, Çin’e ilk deniz ürünleri sevkiyatını bu ayın başında gerçekleştirdiğini açıklamıştı.
TAKAİCHİ’NİN TAYVAN İMASI DİPLOMATİK GERİLİME NEDEN OLMUŞTU
Japonya Başbakanı Sanae Takaichi, 7 Kasım’da Japonya Ulusal Meclisi’nde yapılan bir oturumda Tayvan Boğazı’na yönelik muhtemel bir askeri müdahalenin Japonya’nın “varlığına yönelik bir tehdit” olarak görülebileceğini ifade etmişti. Japonya yasalarının “ülkenin varlığına yönelik tehdit” durumunda Japonya Öz Savunma Kuvvetleri’ne (SDF) müdahale yetkisi tanıması, Tayvan’a yönelik muhtemel bir Çin saldırısına Japonya’nın askeri yanıt verebileceği şeklinde yorumlanmıştı.
ÇİN HÜKÜMETİ SERT TEPKİ GÖSTERMİŞTİ
Sanae Takaichi’nin ifadelerine sert tepki gösteren Çin hükümeti, Japonya’nın Tayvan sorununa muhtemel askeri müdahalesinin güç yoluyla karşılık bulacağı uyarısını yapmıştı. Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Sun Weidong, Japonya’nın Çin Büyükelçisi Kenji Kanasugi’yi bakanlığa çağırarak diplomatik nota verirken, Pekin yönetimi Japonya’ya seyahat ya da eğitim için gitmeyi düşünen vatandaşlarına kararlarını yeniden gözden geçirme çağrısında bulunmuştu.
Son olarak Japonya Dışişleri Bakanlığı Asya ve Okyanusya İşleri Bürosu Genel Müdürü Kanai Masaaki’nin Çin Dışişleri Bakanlığı Asya İşleri Dairesi Genel Müdürü Liu Jinsong da dahil Çinli yetkililerle krizin çözümüne yönelik diplomasi yürütmek üzere Pekin’e gittiği kamuoyuna yansımıştı.
JAPONYA BÜYÜKELÇİLİĞİ UYARIDA BULUNMUŞTU
Çin’deki Japonya Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada da yaşanan gerginliğin ülkedeki Japon vatandaşları için risk oluşturabileceğine dikkat çekilerek, “Çevrenize dikkat edin ve kalabalıkların toplandığı meydanlar ile Japonlar tarafından yoğun olarak kullanılan yerlerden mümkün olduğunca uzak durun” uyarısında bulunulmuştu.
TAYVAN’DA TÜM HANELERE SİVİL SAVUNMA EL KİTABI DAĞITMAYA BAŞLANACAĞI AÇIKLANMIŞTI
Tayvan, Çin’in saldırı ihtimali de dahil olmak üzere muhtemel acil durumlara karşı halkı hazırlamak için tüm hanelere milyonlarca sivil savunma el kitabı dağıtmaya başlanacağı açıklamıştı. Dağıtımının bu hafta yapılması planlanan el kitaplarında halkın “düşman” askerleriyle karşılaştıklarında ne yapmaları gerektiğine dair talimatları içerdiği, Tayvan’ın teslim olduğu yönündeki iddiaların yanlış kabul edilmesi gerektiği vurgulanmıştı. Eylül ayında yayınlanan el kitabında sığınaklarının yerleri ve acil durum kitlerinin hazırlanması konusunda da bilgiler yer almıştı.
